تالاب گندمان در شهرستان بروجن یکی از زیباترین تالاب های استان چهار محال و بختیاری است. در استان چهارمحال و بختیاری و بخصوص شهرستان بروجن ، تالاب های زیادی وجود دارد که عبارتند از تالاب چغاخور، چال تر، سولقان، چال خشک علی آباد و تالاب گندمان. از میان این تالاب ها، دو تای آنها تالاب های بین المللی هستند که تالاب گندمان یکی از آن دو است در این مقاله قصد داریم به معرفی تالاب بین المللی گندمان بپردازیم. برای آشنایی با گوشه ای دیگر از طبیعت زیبا و سحر انگیز استان چهارمحال و بختیاری، بیا تور را همراهی کنید

تالاب گندمان کجاست؟
تالاب گندمان در 18 کیلومتری جنوب غربی شهر بروجن، در موقعیت جغرافیایی 51 درجه و 8 دقیقه طول شرقی و 31 درجه و 50 دقیقه عرض شمالی در ارتفاع 2214 متری از سطح آب های آزاد قرار دارد
کاربری اصلی تالاب استفاده از مراتع اطراف آن است. از سایر کاربری ها، استفاده از آب تالاب به منظور کشاورزی و نیز ماهیگیری، قایقرانی و پرنده نگری را می توان نام برد.
تصرف زمین ها، کشت و زرع در اطراف تالاب، چرای بیش از حد، صید و شکار از عوامل تهدید کننده تالاب هستند.

اگر دوست دار طبیعت و تماشای پرنده ها هستید، دانستن این موضوع همین قدر کافیست که این تالاب، از ۱۰ تالاب برتر در این زمینه است که حتی در دفتر بین المللی تحقیقات پرندگان آبزی لندن هم به ثبت رسیده است. تالاب بین المللی گندمان در استان چهار محال و بختیاری و در شهر گندمان قرار دارد و دارای وسعتی معادل ۹۸۰ هکتار است.
تالاب گندمان که در فهرست کنوانسیون رامسر هم ثبت شده است، از منبع های آبی متفاوتی تغذیه می شود که برای مثال رودخانه آق بلاغ و چشمه هایی که در حاشیه ی این تالاب قرار دارند مثل چشمه های نصیرآباد و گل کوچک و بزرگ، آب این تالاب را تامین می کنند و معمولا در همه ی مواقع سال چه در زمان هایی که باران می بارد و چه زمان هایی که به نسبت خشک است، همیشه ۷۰۰ هکتار آب را دارد.
در مورد پوشش گیاهی این تالاب باید بدانید که گیاهانی مثل بید، نی، زنبق و هزار نی، نخل مرداب و عدسک آبی که اصطلاحا به آنها گیاهان نم پسند می گویند، در کناره ها و در داخل آب تالاب می رویند. گیاهانی که همگی آبدوست می باشند.
در تالاب بین المللی گندمان چه حیواناتی می بینیم؟
در آب این تالاب انواع ماهی های پوزه دار، ماهی سیاه و ماهی گورخری زیست می کنند و پرنده های لک لک، شکاریا، بالکان و یلوه در اطراف آن بسیار به چشم می آیند.

بیشتر بخوانید: تنوع زیستی در استان چهارمحال و بختیاری
ارتفاع و عمق تالاب گندمان
سطح ارتفاع تالاب گندمان نسبت به دریا حدود ۲۳۰۰ متر می باشد، در مواقع بارش برف و باران سرچشمه های اطراف این تالاب بخوبی از آب پر شده و مناظر شگفت انگیزی را در بستر رودخانه آق بلاغ ایجاد می کنند، متوسط عمقی که در این تالاب قابل مشاهده است چیزی حدوده ۵۰ سانتیمتر می باشد، که در عمق ۱ متری زمین این تالاب به آب شیرین و گوارای خواهید رسید اما اگر به عمق بیشتر از ۱۰ متری این تالاب نفوذ کنید شاهد خاک تورب و زغال سنگ های نارس هستید که از طبیعی ترین منابع سوختی می باشند که در صنایع مختلفی می توان از آنها استفاده نمود.
تالاب چغاخور در استان چهارمحال و بختیاری، برای مطالب بیشتر کلیک کنید.
پیشینه تالاب
تالاب گندمان که گذشته از زیبایی هایش زمانی شکارگاه بهرام گور با تمام تشکیلات و بارگاه و دستگاهش بوده است، نام خود را از شهری تاریخی که در ضلع شمال شرقی آن قرار دارد گرفته است که منطقه ییلاقی خانواده های سلطنتی در قرن های گذشته بوده و برخی آثار به جا مانده از سکونت گاه های آن زمان در تالاب به چشم می خورد. تالاب گندمان در لیست ۱۰ تالاب برتر پرنده نگری در ایران قرار دارد و البته این تالاب زیبا در دفتر بین المللی تحقیقات پرندگان آبزی لندن هم ثبت شده است.
عمر تالاب گندمان ۱ ملیون سال است که عمق خاک تورب و یا زغال سنگ های نارس تا ۱۲ متر می رسد و این ویژگی به طور طبیعی بستر گسترش آتش سوزی را فراهم می کند و اگر آتش تا این عمق از خاک نفوذ کند می تواند فاجعه ی به مراتب مخرب تر از آنچه تصورش را می کنیم به بار آورد و با وزش نسیمی تالاب مشتعل خواهد شد.

متاسفانه در این چند سال که گذشت، اصلا اتفاق های خوبی برای تالار نیفتاد و حدود ۸۰ درصد آب آن رو به خشکی است، بنابراین خطر خشکسالی، مهم ترین خطری است که این تالاب را تهدید می کند. بارش کمتر باران، برداشت بی رویه ی آب برای مصرف های کشاورزی و رعایت نکردن، از دلایل اصلی خشک شدن تالاب است.
با این حال هنوز هم این تالاب دیدنی است و به خصوص در فصل زمستان که آب آن بیشتر از همیشه می شود، پر گردشگر تر هم می شود. همچنین در فصل زمستان، پرنده های مهاجر به این تالاب می آیند و چشم انداز آن را از همیشه زیباتر می کنند.

پوشش گیاهی و جانوری
در حاشیه تالاب گندمان می توانید مرغزاری زیبا را مشاهده کنید که غالبا دامداران برای چرا، دام های خود را به این منطقه می آورند که متاسفانه همین دام ها یکی از عوامل تخریب تالاب گندمان می باشند. اما گونه های جانواری که در کنار تالاب زندگی می کنند بیشتر پرندگان هستند که برخی از آن ها در زمستان به این تالاب مهاجرت می کنند و عده ای دیگر در تمام طول سال ساکن تالاب هستند. پرندگان مهاجر(مرغابی ها، باکلان، کوکر، سلیم، حواصیل و آنقوت و لک لک، شکاریا، یلوه و…) است و حدود ۳۰ تا۳۵ گونه پرنده مهاجر نواحی سردسیر شمالی با جمعیت زیاد، هر سال در اواخر فصل پاییز برای سپری کردن فصل سرد و تخم گذاری به این تالاب می آیند. اما از جمله پرندگان بومی ساکن تالاب می توان به لک لک ها، چنگر، سنقر، شکاری ها و … اشاره کرد. همچنین انواع مارها ، قورباغه ها ، لاک پشت و پستاندارانی نظیر گراز ، شغال ، گرگ ، خفاش ، روباه ، خرگوش و نیز ماهی گورخری ، سفید کولی ، ماهی پوزه ای و سیاه ماهی از دیگر گونه های جانوری این تالاب به حساب می آیند.
بیشتر بخوانید: پوشش گیاهی در استان چهارمحال و بحتیاری

از انواع گیاهان می توان به آن هایی اشاره کرد که نیاز به رشد در شرایط مرطوب دارند که از جمله آن ها می توان به درختان بید، مرغ، جگن، نی، لوئی، زنبق، آلاله آبی، هزار نی، بارهنگ آبی، نخل مرداب، عدسک آبی، بزواش، سه کوله خیز، اسپارگانیوم و … اشاره کرد.
چه طور به گندمان برویم؟
تالاب گندمان دسترسی بسیار راحتی دارد و برای رسیدن به آن باید اول به استان چهار محال و بختیاری بروید و از آنجا از جاده ای بلداجی که به بروجن می رسد، به شهر گندمان بروید. در شهر گندمان، به خیابان مطهری رفته، مسیر این خیابان را ادامه بدهید تا قبل از اینکه خیابان تمام شود، در سمت راست تان به جاده تالاب گندمان برویدمی رسید.
بطور کلی راههای دسترسی به تالاب عبارتند از:
-جاده خا کی جنوب گندمان، به طول 4کیلومتر از طریق اشگفت زلیخا.
-از شــمال نصیرآباد، پس از عبور از مزارع شــاهبلاغی نصیرآباد، دو قلعه ارمنی.
-از طریق روستای لیواسجان و گندمان.
-از طریق روستای کتک علیا و کتک سفلی
تالاب های استان چهارمحال و بختیاری و فاصله آنها تا شهرکرد
نام | فاصله تا شهرکرد( کیلومتر) |
تالاب چغاخور | 59/5 |
تالاب سولقان | 66 |
تالاب گندمان | 86/5 |
تالاب دهنو | 53 |
تالاب علی آباد | 69 |
تالاب چال تر | 95 |
در ادامه بخوانید: آشنایی با همه تالاب های استان چهارمحال و بختیاری
منبع: بیا تور
ما را درشبکه های اجتماعی دنبال کنید
آژانس مسافرتی" سیرسپهرسبا"
روزهای زیبا و پرطراوتی برایتان آرزومند است.
شیدا
1399/2/16 19:29:36
لطفا تالاب گندمان را بر روی نقشه استان چهارمحال و بختیاری هم بگذارید، خیلی ممنون
فاطمه
1399/2/16 19:28:07
فاصله تالاب گندمان از شهرکرد چند کیلومتر هست؟